tiếp xúc với viên phóng xạ ở khoảng cách 1 mét trong 24 giờ tương đương mức độ phơi nhiễm phóng xạ khi chụp X-quang trong 1 năm.
Vừa qua, Cơ quan phòng Bức xạ và An toàn Hạt nhân Úc (ARPANSA) đã đưa ra thông báo về việc truy lùng một viên phóng xạ bị mất tích. can dự tới sự việc này, các giáo sư đến từ Đại học Monash (Úc) đã có những chia sẻ đáng chú ý hệ trọng tới sự việc viên phóng xạ bị thất lạc tại vùng Tây Úc.
Viên phóng xạ bị mất tích có hình trụ, vỏ bằng bạc với đường kính 6mm, dài 8mm, bên trong có chứa Caesium-137. Đây là một chất phóng xạ nồng độ cao có thể phát ra bức xạ tương đương 10 tia X mỗi giờ. Viên phóng xạ này là một phần của máy đo mật độ quặng sắt của Rio Tinto, tập đoàn khai khoáng lớn nhất nước Úc.
Được biết, máy đo này được lấy từ khu mỏ Gudai-Darri của Rio Tinto vào ngày 12/1 và sau đó được vận chuyển về cơ sở lưu trữ tại Perth để sửa sang vào 16/1. Ngày 25/1, khi mở thiết bị để soát, các viên chức phát hiện ra hộp đựng bị vỡ và viên nang đã mất. Nhà chức trách nghi ngờ rằng quá trình tải rung lắc đã khiến các vít và chốt của thiết bị chứa lỏng ra, làm viên phóng xạ rơi ra và lọt ra ngoài xe tải.
Viên nang phóng xạ bị mất tích có kích tấc 6mm x 8mm. (Ảnh: Sở Cứu hỏa và dịch vụ khẩn bang Tây Úc)
Sau khi viên phóng xạ mất tích, một phần lớn bang Tây Úc đã được đặt trong tình trạng cảnh báo nguy cơ chất phóng xạ. Cơ quan y tế Tây Úc cảnh báo người dân không nên chạm vào viên nang này nếu gặp phải bởi nguy cơ bỏng phóng xạ, nhiễm độc phóng xạ hoặc bị thương nặng khi tiếp xúc gần là hoàn toàn có thể xảy ra.
Sau một tuần mất tích, viên phóng xạ hiểm nguy đã được nhà chức trách Úc tìm thấy tại địa điểm cách thị trấn khai phá mỏ Newman khoảng 50Km về phía Nam.
Viên phóng xạ nguy hiểm đã được tìm thấy sau cuộc truy hỏi kéo dài 1.400km. (Ảnh: AP)
Giáo sư Joël Brugger đến từ khoa Khoa học Địa chất bức xạ – Đại học Monash (Úc) đã có san sớt đáng chú ý liên hệ đến sự việc. Trong đó, ông đề cập đến các trường hợp có thể xảy ra khi một người không may tiếp xúc với viên nang phóng xạ này.
Theo ông, việc mất một viên nang như vậy trong quá trình chuyển vận là rất khó xảy ra. Việc chuyển vận vật liệu phóng xạ được tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế và phương thức hiệu quả nhất trong nhiều thập kỷ, thẳng băng được kiểm tra và giám sát.
“giả thử viên nang còn vẹn nguyên và bị thất lạc ở một khu vực hẻo lánh của Úc, thì độ phóng xạ của nó sẽ giảm dần theo thời kì. Trong 30 năm nữa, độ nguy hiểm bằng sẽ giảm một nửa so với hiện. Trong 60 năm thì độ hiểm nguy sẽ giảm còn 25% và trong 90 năm là 10%”, ông cho biết.
Giáo sư Joël Brugger giảng giải thêm, phóng xạ là một hiện tượng thiên nhiên. Một số nguyên tử không ổn định và tự phân hủy thành các nguyên tử khác, phóng thích một lượng lớn năng lượng dưới dạng bức xạ. Một số nguyên tử phóng xạ này tồn tại trong thân chúng ta – hơn 8.000 nguyên tử trong số này bị phân hủy mỗi giây trong thân thể của chính chúng ta.
Đơn vị được sử dụng để đo chừng độ ảnh hưởng sức khỏe của bức xạ được gọi là sievert. Ở Úc, mỗi người chịu khoảng 2 milliSievert bức xạ tự nhiên hàng năm, nhàng nhàng thêm 0,8 milliSievert do chụp X-quang y tế. Chúng ta chưa hiểu rõ việc xúc tiếp thêm với một lượng nhỏ bức xạ ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào, nhưng một lượng lớn (1.000 milliSievert) sẽ gây ra bệnh tật và bỏng do bức xạ; gấp 10 lần có thể gây chết người, giáo sư Joël Brugger cảnh báo.
“Vậy bạn có nên lo lắng không? Nếu bạn tìm thấy viên nang phóng xạ và KHÔNG nhặt nó lên thì bạn vẫn an toàn. Giữ khoảng cách là biện pháp tốt nhất: Ở khoảng cách 1m, bạn có thể ở gần viên tin tức ngôi sao giải nang trong 24 giờ và chừng độ phơi nhiễm phóng xạ của bạn sẽ bằng với mức độ phơi nhiễm nhàng nhàng của một người Úc được chụp X-quang y tế hàng năm. Ở khoảng cách 10m, bạn sẽ cảm thấy hoàn toàn an toàn. Trường hợp xấu nhất là bạn nuốt phải viên nang này, khi đó bệnh nặng và tử vong có thể xảy ra sau vài giờ”, ông cho biết.
